%0 Journal Article %T واکنش بیوشیمیایی شب‌پره مدیترانه‌ای آرد Ephestia kuehniella Zeller (Lep.: Pyralidae) به سمیت ترانس آنتول %J گیاه پزشکی %I دانشگاه شهید چمران اهواز %Z 2588-5936 %A شهریاری, مرتضی %A صاحب زاده, نجمه %A زیبایی, آرش %D 2022 %\ 07/23/2022 %V 45 %N 2 %P 121-136 %! واکنش بیوشیمیایی شب‌پره مدیترانه‌ای آرد Ephestia kuehniella Zeller (Lep.: Pyralidae) به سمیت ترانس آنتول %K اختلال فیزیولوژیکی %K ترانس آنتول %K سم‌زدایی %K ذخایر انرژی %K متابولیسم حد واسط %R 10.22055/ppr.2022.17573 %X ترکیبات مونوترپنوئیدی از اجزای اصلی اسانس‌های گیاهی بوده و با ایجاد اختلال در عملکردهای فیزیولوژیکی و رفتاری حشرات، می‌­توانند در مدیریت آفات مورد استفاده قرار گیرند. شب‌پره مدیترانه‌ای آرد Ephestia kuehniella Zeller, 1879 (Lep.: Pyralidae) علاوه بر ایجاد خسارت روی محصولات انباری، به دلیل سهولت پرورش در شرایط آزمایشگاهی، به عنوان یک حشره‌ی مدل در آزمایش‌­های سم­‌شناسی و بیوشیمیایی مورد توجه محققین قرار دارد. در این پژوهش به منظور درک بهتر سازوکار عمل ترانس آنتول به­‌عنوان یکی از مهم‌ترین متابولیت‌های ثانوی گیاهان تیره چتریان، اثر غلظت کشنده 50 درصد (L g-1µ 03/7LC50=) این ترکیب بر فعالیت آنزیم‌های گوارشی، سم‌­زدا و مواد موثر در متابولیسم حد واسط لاروهای سن 4 شب‌پره مدیترانه‌­ای آرد مورد ارزیابی قرار گرفت. کاهش معنی‌داری در فعالیت آنزیم‌­های گوارشی (آلفا-آمیلاز، آلفا و بتاگلوکوزیداز، لیپاز) و پروتئازهای اختصاصی (تریپسین، کیموتریپسین، الاستاز، آمینو و کربوکسی پپتیداز) مشاهده شد در حالی­که فعالیت آنزیم­‌های سم‌زدا (استرازها و گلوتاتیون اس‌ترنسفرازها) در حشرات تیمارشده افزایش نشان داد. تغییرات افزایشی در فعالیت آمینو ترنسفرازها (آلانین، آسپارتات و گاما گلوتامیل) و کاهشی در فعالیت لاکتات دهیدروژناز، اسید و آلکالین فسفاتاز به­‌عنوان آنزیم‌های دخیل در متابولیسم حد واسط لاروهای شب‌پره مدیترانه‌ای آرد مشاهده شد. میزان ذخایر درشت­‌مولکول‌های ذخیره‌ای (پروتئین کل، گلیکوژن، تری‌گلیسرید) در حشرات تیمارشده کاهش معنی‌­داری در مقایسه با شاهد نشان داد. القاء و بازدارندگی فعالیت آنزیم‌­ها پس از تیمار با غلظت LC50 ترانس آنتول، نشان­‌دهنده کارایی استفاده از این ترکیب در ایجاد اختلالات فیزیولوژیکی در شب‌پره مدیترانه‌­ای آرد است. %U https://plantprotection.scu.ac.ir/article_17573_cff0d8785812d22b556683373b354080.pdf