TY - JOUR ID - 13290 TI - پاسخ بویایی پسیل آسیایی مرکبات، Diaphorina citri به دو ترکیب شیمیایی گاما-بوتیرو لاکتون و متیل‌سالیسیلات در شرایط آزمایشگاهی JO - گیاه پزشکی JA - PPR LA - fa SN - 2588-5936 AU - مقبلی قرایی, امین AU - ضیاالدینی, مهدی AU - جلالی, محمد امین AD - گروه گیا‌ه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‏‎عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان AD - گروه گیا‌ه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‎عصر (عج) رفسنجان، رفسنجان Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 41 IS - 1 SP - 11 EP - 22 KW - بویایی‎سنج KW - پسیل آسیایی مرکبات KW - گاما- بوتیرولاکتون KW - متیل سالیسیلات KW - مرکبات DO - 10.22055/ppr.2017.21942.1326 N2 - توانایی درک و تشخیص ترکیبات فرار در حشرات گیاه‏خوار برای انتخاب گیاه میزبان، پیداکردن جفت و انتخاب میزبان مناسب برای تخم‏ریزی امری حیاتی می‎باشد. در این پژوهش پاسخ بویایی پسیل آسیایی مرکبات Diaphorina citri Kuwayama (Hem.: Psyllidae) به محرک‌های شیمیایی دو ترکیب گاما- بوتیرولاکتون (فرومون جنسی پسیل مرکبات) و متیل سالیسیلات (ترکیب هورمون گیاهی) در هفت غلظت 1000، 100، 10، 1، 1/0، 01/0 و 001/0 میکروگرم بر میلی‎لیتر با استفاده از دستگاه بویایی‎سنج Y- شکل در سال 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مشخص کرد که ترکیب گاما-بوتیرولاکتون به‌طور معنی‌داری، در غلظت‎های 1000، 100، 10 و 1 میکروگرم بر میلی‎لیتر، حشرات نر پسیل آسیایی مرکبات را به خود جلب کرد. اما حشرات ماده پسیل آسیایی مرکبات به هیچ‎کدام از غلظت‎های این ترکیب جلب نشدند. هم‌چنین غلظت 01/0 میکروگرم بر میلی‎لیتر، ترکیب متیل سالیسیلات به‎طور معنی‎داری سبب جلب حشرات نر و ماده پسیل آسیایی مرکبات شد. غلظت 1000 میکروگرم بر میلی‎لیتر متیل سالیسیلات، برای حشرات نر و ماده پسیل آسیایی دور کننده بود. غلظت‎های 001/0، 1/0، 1، 10 و 100 میکروگرم بر میلی‎لیتر ترکیب متیل سالیسیلات اثری روی رفتار حشرات نر و ماده پسیل آسیایی مرکبات نداشت. ارزیابی ترکیبات شیمیایی موثر بر رفتار پسیل آسیایی مرکبات و دستیابی به ترکیب جلب‎کننده می‎تواند در مدیریت تلفیقی این آفت مهم و مخرب، نقش بسزایی داشته باشد. UR - https://plantprotection.scu.ac.ir/article_13290.html L1 - https://plantprotection.scu.ac.ir/article_13290_f5af29dfb5c9c7f56507bd823ba64de8.pdf ER -