تعیین بهترین ترکیب تله و ماده جلب کننده جهت شکار انبوه مگس میوه مدیترانه ای Ceratitis capitata (Diptera: Tephritidae) در یک باغ انار در شیراز

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

چکیده

شکار انبوه یکی از متداول­ترین روش­های کنترل مگس­های میوه در دنیا به شمار می­رود. هدف این پژوهش تعیین بهترین ترکیب تله و ماده جلب­کننده جهت شکار انبوه مگس میوه مدیترانه­ای در باغ­های انار در شهر شیراز بود. آزمایش در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در یک باغ انار با ساختار سنتی در سال  1388 انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- تله جکسون+ تری مدلور 2- تله مک فیل + تری مدلور 3- تله تفری تراپ + بیولور 4 - تله تفری تراپ + مایع سراتراپ 5- تله بطری پلاستیکی+ مایع سرا تراپ 6- کارت زردرنگ چسبی. تله­ها هم­زمان با شروع تغییر رنگ میوه­های انار (نیمه اول شهریور) در با غ آزمایشی نصب شدند. شمارش میزان شکار مگس میوه مدیترانه­ای و حشرات غیر هدف در تیمارها به صورت هفتگی انجام شد . داده­ها آنالیز واریانس گردید و میانگین­ها با آزمون چند دامنه­ای دانکن مقایسه شدند. نتایج اختلاف معنی داری را بین تیمارها در سطح یک درصد نشان داد. میانگین شکار روزانه مگس مدیترانه­ای در تیمارهای فوق الذکر به ترتیب  77/0 ،90/1، 58/0، 2/0، 13/0 و صفر عدد تعیین شد. هم­چنین میانگین شکار روزانه حشره­های غیر هدف به ترتیب 01/0، 02/0، 46/2، 19/4 ، 79/6 و74/0 عدد تعیین شد. در مجموع حشرات غیر هدف 6/85 درصد از کل شکار تله­ها را به خود اختصاص دادند. مگس Minettia sp. از خانواده Lauxaniidae و مگس سرکه و مگس انجیر آفریقایی از خانواده Drosophilidae گونه­های غالب در میان حشرات غیر هدف شکار شده بودند. میزان شکار حشره نر مگس مدیترانه­ای در تیمارهای یک و دو بیش از 95 درصد و در تیمارهای سه، چهار و پنج به ترتیب 24،27 و 5/22 درصد تعیین شد. به­طورکلی از نظر شاخص­های فنی، اکولوژیکی و اقتصادی تیمار دو برتر از بقیه بود.

عنوان مقاله [English]

Determination of the Best Combination of Trap and Attractant for Mass Trapping the Mediterraneam Fruit, Ceratitis capitata ( Diptera: Tephritidae ), in a Pomegranate Orchard in Shiraz ( Fars Province )

چکیده [English]

fruit fly, Ceratitis capitata (Diptera:Tephritidae), worldwide. To determine the best combination of trap and attractant for mass trapping of Mediterranean fruit fly, a field experiment was conducted in a Randomized Complete Block Design (RCBD) with 6 treatments in 3 replications in a pomegranate orchard in Shiraz (Iran) in 2009. Treatments included: 1-Jackson trap baited with Trimedlure, 2- McPhail trap baited with Trimedlure, 3- Tephri trap baited with Biolure, 4- Tephri trap baited with Cera trap liquid, 5- Plastic bottle baited with Cera trap liquid, and 6- Yellow sticky cards. Traps were installed on pomegranate trees at an early stage of fruit color changing. They were checked weekly and the number of captured flies and non -target insects were recorded. The mean number of total captured flies per treatment per day (FTD) and non- target insects per treatment per day (NTID) was calculated. Data were exposed to analysis of variance (ANOVA) followed by Duncan’s Multiple Range Test (DMRT). Results revealed significant differences among the treatments at probability level of 0.01. FTD were 0.77, 1.90, 0.58, 0.2, 0.13 and zero respectively but NITD were 0.01, 0.02, 2.46, 4.19, 6.79, and 0.74, respectively. In total, 85.6 percent of the total captured insects in all traps included non-target insects. Minettia sp. (Dip.: Lauxaniidae), Drosophila melanogaster and Zaprinous indica (Dip: Drossophildae) were the dominant species among the non-target insects. The total captured adult males in treatments one and two were more than 95 percent, and in treatments 3, 4 and 5, they constituted 24, 27 and 22.5 percent, respectively. Finally, McPhail trap baited with trimedlure was the best combination among all treatments from technical, ecological and economical aspects
.