تغییرات فصلی جمعیت سفیدبالک نیشکر، Neomaskellia andropogonis Corbett (Hom., Aleyrodidae) در جنوب خوزستان

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

2 استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز (shishehborpf@yahoo.com)

3 دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران، اهواز

4 استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

چکیده

یکی از آفاتی که در سال های اخیر در مزارع نیشکر در خوزستان طغیان کرده است سفید بالک نیشکر،   Neomaskellia andropogonis Corbett می باشد. در این مطالعه تغییرات فصلی جمعیت این آفت در شرایط مزرعه در دو سال متوالی 86-1385 روی رقم 1062- 69CP  در کشت و صنعت امیر کبیر واقع در جنوب خوزستان بررسی شد. ابتدا در یک مزرعه 25 هکتاری نیشکر، قطعه ای به مساحت یک هکتار انتخاب شد و سپس این مزرعه به سه قسمت مساوی تقسیم شد و هر قسمت به عنوان یک تکرار بود. در هر قسمت از 10 ایستگاه به طور تصادفی نمونه برداری انجام شد. نمونه برداری ها از اوایل مرداد شروع شد و به طور هفتگی تا اوایل آذر ادامه یافت. در هر ایستگاه پنج برگ یک گیاه (برگ های پنج تا نه) جدا شد. شمارش سفیدبالک های بالغ قبل از جدا کردن برگ ها و شمارش تخم، پوره و شفیره و درصد پارازیتیسم شفیرگی در آزمایشگاه انجام شد. در هر دو سال آزمایش (1385 و 1386) جمعیت تخم، پوره، شفیره و حشره بالغ از اوایل مرداد ماه به تدریج شروع به افزایش نمود و تا اوایل آذر ادامه داشت. جمعیت تخم در اواخر مهر ماه به اوج خود (55/9±244 و 67/28±168 عدد در هر برگ به ترتیب در سال های 85 و 86) رسید. از این تاریخ به بعد جمعیت تخم به شدت کاهش یافت. در سال 85 جمعیت تخم در اواخر آبان ماه و در سال 86 اواسط آذر ماه به صفر رسید. جمعیت پوره در سال 85 در اواخر مهر (08/2±130عدد پوره در هر برگ) و در سال 86 در اواسط آبان ماه (98/60±103 پوره در هر برگ) به اوج خود رسید. در سال های 85 و 86 جمعیت پوره به ترتیب در اواخر آبان ماه و اوایل آذر ماه به صفر رسید. اوج جمعیت شفیره در سال های 1385 و 86 به ترتیب در اواسط آذر ماه (70/21±130 عدد شفیره در هر برگ) و در اوایل آذر ماه (91/24±103عدد شفیره در هر برگ) بود. روند تغییرات جمعیت حشره بالغ نیز مشابه مراحل قبلی بود. بدین صورت که اوج جمعیت در سال 1385 در اواخر مهر ماه (54/0±35 بالغ در هر برگ) و در سال 1386 در اواسط آبان ماه بود (54/8±21 عدد سفیدبالک بالغ در هر برگ). جمعیت بالغین در اوایل آذر ماه به صفر رسید. درصد پارازیتیسم در دو سال 1385 و 1386 به ترتیب 85 و صفر درصد بود.

عنوان مقاله [English]

Seasonal Population Dynamics of Sugarcane Whitefly, Neomaskellia andropogonis Corbett (Hom.: Aleyrodidae) in South of Khuzestan

نویسندگان [English]

  • Mehrnoosh Minaeimoghadam 1
  • Parviz Shishebor 2
  • Ebrahim Soleimannejadian 3
  • Alireza Askarianzadeh 4
چکیده [English]

The outbreak of sugarcane whitefly, Neomaskellia andropogonis Corbett has been recently recorded in sugarcane fields in Khuzestan province. The seasonal population dynamics of N. andropogonis was investigated in sugarcane fields (cultivar CP69-1062) in Amir kabir agro-industrial in Khuzestan during 2006-2007. One hectar field in the middle of a large field (25 hectar areas) was selected randomly and divided into three equal parts. Each part was a replication. In each part, ten stations were selected randomly and sampled each week. In each station, one sugarcane stalk was selected randomly and the number of eggs, nymphs, pupa, adults and percentage of parasitized pupae were recorded. In both years, the population of all developmental stages rises gradually from early August and continued until late November. The peak of egg population was in mid October (244±9.55 and 168±28.67 eggs per leaf in 2006 and 2007, respectively). Egg population decreased to zero in mid November and late November in 2006 and 2007, respectively. The Peak of nymphal population was observed in mid October (130±2.08 nymphs per leaf and early November (103±60.98 nymphs per leaf) in 2006 and 2007, respectively. Population of nymphal stage disappeared in mid November and late November in 2006 and 2007, respectively. The peak of pupal population was observed in early December (130±21.70 pupa per leaf) and late November (103±24.91 pupa per leaf) in 2006 and 2007, respectively and that of adult population occurred in mid October (35±0.54 adults per leaf) and early November (21±8.54 adults per leaf) in 2006 and 2007, respectively. The adult population decreased to zero in late November in both years. Percentage of pupal parasitism was 85%, 0% in 2006 and 2007 years, respectively.