ارزیابی دو رنگ مورد استفاده در روشMark-Release-Recapture برای علامتگذاری موریانه Microcerotermes diversus Silvestri (Isoptera:Termitidae)

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد حشره شناسی گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز (marjan_ekhtelat@yahoo.com)

2 استادیار گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 استاد، گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

از روش های Mark-Release-Recapture به منظور تعیین قلمروی جستجوگری کلنی موریانه­ها و ارزیابی جمعیت موریانه­های جستجو­گر استفاده می­شود. در این تحقیق، علامت­گذاری موریانه­ها با استفاده از دو رنگ(NB)  Nile Blueو(NR)  Neutral Red به منظور تعیین غلظت های مناسب از این دو رنگ­ که درکوتاه­ترین زمان ممکن باعث رنگ شدن موریا نه­ها شوند، انجام شد. تیمارها شامل 3 غلظت 1/0، 25/0 و 5/0 درصد از هر یک از رنگ­های NB وNR  بودند. برای تیمار شاهد از یک میلی­لیتر آب مقطر استفاده شد. هر تیمار با چهار تکرار و هر تکرار شامل50 موریانه کارگر، در انکوباتور تاریک (در دمای 2±28 درجه سانتی­گراد و رطوبت نسبی 5±90 درصد) درپتری هایی به قطر 9 سانتی متر حاوی کاغذ صافی (واتمن شماره 1 به قطر 9 سانتی متر) نگهداری شدند. تجزیه وتحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار SAS و آزمون مقایسه میانگین­ها (LSD) انجام شد. در مقایسه میانگین تیمارهای NB وNR  با تیمار شاهد از نظر بقا، درصد رنگ آمیزی (بعد از تبدیل درصد ها به Arcsin) وکاهش وزن کارگرها، غلظت های1/0و25/0 درصد NB و غلظت­های25/0 و 5/0 درصد NR اختلاف معنی­داری با شاهد نشان ندادند. درنتیجه به منظور تعیین مناسب­ترین غلظت با کمترین مدت زمان رنگ­آمیزی، آزمایش دیگری با تشنه نگه داشتن موریانه ها به مدت 8 ساعت قبل از آزمایش انجام شد که غلظت­های 1/0 درصد NB و 5/0 درصد NR پس از 24 ساعت باعث رنگ شدن 90درصد موریانه­ها شدند. بنابراین به منظور سرعت بخشیدن به زمان رنگ­آمیزی می توان از غلظت­های 1/0 درصد NB و 5/0 درصد NR همراه با تشنگی استفاده نمود. بررسی های آزمایشگاهی و مطالعات اولیه صحرایی نشان داد که می توان از این رنگ­ها برای ارزیابی رفتار جستجو­گری، تعیین تعداد کلنی، تشخیص هم آشیانه ای در آزمایش های رفتار­های تهاجمی و آزمایش های انتقال سموم بین موریانه ها، درموریانه Microcerotermes diversus استفاده نمود.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Two Mark-Release-Recapture Dyes for Marking Microcerotermes diversus Silvestri (Isoptera:Termitidae )

نویسندگان [English]

  • Marjan Ekhtelat 1
  • Behzad Habibpour 2
  • Farhan Kocheili 2
  • Mohammad Saeid Mossadegh 3
1
2
3
چکیده [English]

Mark-Release-Recapture methods are used for delineating foraging territories of termite colonies and estimating their foraging populations. In this research, marking of termites was evaluated by the use of two ingested dyes: Nile Blue (NB) and Neutral Red (NR). In this experiment, filter paper circles were wetted with 1 ml of each dye at concentrations of 0.1%, 0.25% and 0.5% (treatments) and placed into Petri dishes(9.0 cm in diameter), each containing 50 workers (the final stage). In the control treatment, filter papers were moistened with 1 ml of distilled water. Each treatment had four replicates for each dye marker and was kept in a dark incubator (90±5% RH, 28±2˚ C) for one week. The changes in the weight of workers before and after marking were also compared and analyzed using SAS software and means were compared using LSD test. The mean comparison of NB treatments and NR treatments with control through survival, the percentage of stained workers (after Arcsin transformation) and the change in the weight of workers showed that concentrations of 0.1% and 0.25% NB and concentrations 0.25% and 0.5% NR did not show significant differences with control. In order to determine the best concentration for fast marking, in the second experiment, marking was studied after 8h thirsty condition. The termites were stained in one day at concentrations of 0.1% NB and 0.5% NR. Therefore, it is recommended to use concentrations of 0.1% NB and 0.5% NR plus 8h thirsty condition for fast marking. Laboratory experiments and preliminary field studies indicated that dye markers can be used for investigation of M. diversus foraging behavior, determining number of colony, distinguishing nestmates in aggressive behavior experiments and examining the transfer of toxicants between test termites.