سمیت تنفسی اسانس های پنج گونه گیاه دارویی روی حشرات کامل سوسک چهارنقطه ای حبوبات Callosobruchus maculatus (Fabricius) و شپشه آرد Tribolium castaneum (Herbest)

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد حشره شناسی، گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 استادیار گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

در این تحقیق سمیت تنفسی هفت غلظت مختلف (2/185، 4/370، 5/555، 7/740، 4/925، 1/1111 و 3/1296 میکرولیتر در لیتر آب) از اسانس­های پنج گونه گیاهی اسطوخودوس Lavandula vera L.، اکلیل کوهی Rosmarinus  officinalis L.، رازیانه Foeniculum vulgare L.، ترخون Artemisia dracunculus L. و مرزه Satureja hortensis L.روی دو گونه مهم آفت انباری، سوسکچهارنقطهایحبوباتCallosobruchus maculatus (Fabricius) وشپشهآردTribolium castaneum (Herbest) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سوسک چهار نقطه­ای حبوبات نسبت به شپشه آرد به اسانس­ها حساس­تر است. در بین اسانس­های گیاهان مختلف اکلیل کوهی سمیت تنفسی بالایی روی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات نشان داد به طوری که میزان مرگ و میر سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات در پائین‌ترین غلظت اسانس اکلیل کوهی بعد از گذشت 12 ساعت به 100% رسید در حالی که میزان مرگ و میر شپشه آرد در همین غلظت بعد از گذشت 12 ساعت تنها 5 درصد بود که پس از 24 ساعت به 30 درصد رسید. در مورد اسانس ترخون که سمیت تنفسیحاصله نسبت به سایر اسانس ها برروی سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات و شپشه آرد کمتر بود در بالاترین غلظت اسانس میزان مرگ و میر در سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات بعد از 18 ساعت به 100 درصد و در مورد شپشه آرد بعد از 24 ساعت به 95 درصد رسید. میزان مرگ و میر سوسک چهارنقطه­ای حبوبات در بالاترین غلظت اسانس­های اسطوخودوس، رازیانه و مرزه به ترتیب بعد از 5، 18 و 18 ساعت و در مورد شپشه آرد بعد از 24 ساعت به 100% رسید. LT50 محاسبه شده جهت بررسی دوام اسانس اسطوخودوس برای سوسک چهار نقطه‌ای حبوبات و شپشه آرد به ترتیب 96/24و 78/4 برای اسانس اسطوخودوس ، 14/30 و 73/11 برای اسانس اکلیل کوهی، 64/15 و71/8 روز برای اسانس رازیانه، 74/11و 10/6 برای اسانس ترخون و  28/12و 60/3 روز برای اسانس مرزه تعیین گردید. 

عنوان مقاله [English]

Fumigant Toxicity of Essential Oils From Five Officinal Plants Against Two Stored Product Insects: Cowpea Weevil, Callosobruchus maculatus (Fabricius) and Red Flour Beetle, Tribolium castaneum (Herbest)

نویسندگان [English]

  • Faezeh Mirkazemi 1
  • Alireza Bandani 2
  • Ghodratollah Sabahi 3
1
2
3
چکیده [English]

Fumigant toxicity of various doses of essential oils (185.2, 370.4, 555.5, 740.7, 925.4, 1111.1, and 1296.3 µl/l water) from five officinal plants, including rosemary (Rosmarinus officinalis), lavender (Lavandula vera), fennel (Foeniculum vulgare), tarragon (Artemisia dracunculus)and summer savory (Satureja hortensis)on two stored products pests, cowpea weevil (Callosobruchus maculatus) and red flour beetle (Tribolium castaneum) have been studied. The cowpea weevil was more susceptible than red flower beetle for all essential oils have been tested. The essential oil of rosemary showed the most fumigant toxicity among the tested plants so that mortality of cowpea weevil in treatment with the least dose of related essential oil reached 100% after 12 h. The mortality of red flower beetle was 5% at the same time; however, after 24 h it reached 30%. The essential oil of tarragon that showed the least fumigant toxicity caused 100% mortality in cowpea weevil after 18 h and 95% mortality in red flower beetle after 24 h. The mortality of cowpea weevil in treatments with high doses of essential oils from lavender, fennel and summer savory after 5, 18 and 18 h reached 100%, respectively. This time was 24 h for the red flower beetle, treated with mentioned treatments. The LT50 calculated for cowpea weevil and red flower beetle in treatment with lavender essential oil were 24.96 and 4.78, that of rosemary 30.14 and 11.73, of fennel 15.64 and 8.71, of  tarragon 11.74 and 6.10 and essential oil of summer savor were 12.28 and 3.60 h, respectively.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار