اثر کشندگی عصاره گیاهان حنا .Lawsonia inermis L و روناس Rubia tinctorum L. روی شته برگ برنج Rhopalosiphum padi L. در مقایسه با دوآفتکش پیریمیکارب و ایمیداکلوپرید

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز،

2 گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

3 گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی،دانشگاه ولی عصر رفسنجان

4 گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

شته‌یRhopalosiphum padi L. (Hem.:Aphididae) یکی ازمهمترین آفات غلات، بویژه گندم است و همه ساله با خسارت مستقیم و غیرمستقیم سبب کاهش کمی و کیفی محصول می­شود. در این پژوهش اثر سمیت عصاره روناسRubia tinctorum L.(Rubiaceae) و حنا Lawsonia inermis L (Lythraceae) و دو حشره­کش متداول ایمیداکلوپرید و پیریمیکارب رویشته برگ برنج بررسی و مقایسه شد. این آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با 5 غلظت برای هر تیمار روی حشره کامل شته برگ برنج در دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±70 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. کلیه آزمایش­های زیست سنجی روی برگ­های یکسان گیاه جو و به روش غوطه­ور سازی برگ انجام شد و پس از 24 ساعت حشرات مرده شمارش شدند. نتایج نشان داد که حشره کش ایمیداکلوپرید و عصاره متانولی حنا با غلظت کشندگی 50 درصد به ترتیب  0318/0 و 53/469  گرم بر لیتر به ترتیب بیش ترین و کم ترین سمیّت را نشان دادند. نتایج نشان داد عصاره هر دو گیاه و به ویژه عصاره متانولی گیاه روناس در مقایسه با حشره کش­های ایمیداکلوپرید و پیریمیکارب می­توانند به عنوان گزینه­های انتخابی برای ایجاد یک حشره­کش طبیعی جهت کنترل آفات باشند. با توجه به اینکه عصاره­ها پتانسیل حشره کشی کمتری داشتند و در صورت استفاده باید در تلفیق با روش دیگر به کار گرفته شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Toxicity effect of henna, Lawsonia inermis L. and madder Rubia tinctorum L. extracts on Rhopalosiphum padi L. versus pesticidal effect of pirimicarb and imidacloprid

نویسندگان [English]

  • Sasan Rastegari 1
  • Mahmood Alichi 2
  • Mohammad Amin Samih 3
  • Kambiz Minaei 2
  • Jamal Saharkhiz 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Rhopalosiphum padi L. (Hem.: Aphididae) is one of the most important pests damaging cereals specially wheat and lowering the quality and quantity of the production directly and indirectly each year. In this study, the toxicity effect of two extracts of Rubia tinctorum L. (Rubiaceae) and Lawsonia inermis L. (Lythraceae) is compared with two conventional insecticides, imidacloperid and pirimicarb. The study was conducted in petri dish of 8 centimeter diameter using a completely randomized design with five different concentrations for each set with four repetitions on 15 adult insects of  R. padi L. (Hem.: Aphididae) 25±2 degree Celsius, relative humidity of 70±5 percent and in photoperiodic of 16 hours lightness and 8 hours darkness. All biometric studies were performed on similar and identical leaves of barley with the method of leaf immersion. The number of dead insects was counted after 24 hours. The results indicated that the insecticide imidaclorperide with fatal effects of 50%, 0.0318 and the methanol extract of henna L. inermis L. with fatal effects of 469.532 micro liter per milliliter were the most and least effective, respectively. Comparison of the results revealed that the extracts of the two plants, especially methanol extract of madder (R. tinctorum L.) with insecticide imidaclorperide and pirimicarb, have especial toxic potential to control the above said insect. Accordingly, as the extracts had less potential insecticidal potential, they should be used in conjunction with other methods.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rhopalosiphum padi
  • Toxicity effects
  • LC50
  • Pesticide
  • Plant extracts