بررسی تاثیر دما، بارندگی و رطوبت نسبی در انتشار بیماری بادزدگی سیب زمینی (Late blight) دردشت اردبیل

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 کارشناس مسئول مهندسین کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

2 عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

بیماری بادزدگی (Late blight) سیب زمینی یکی از مهمترین بیماری‌های این محصول درسراسر جهان محسوب میشود ودرصورت شیوع می تواند باعث انهدام کل محصول گردد. بر اساس اسناد سازمان جهاد کشاورزی استان اردبیل این بیماری در سال 1376 دردشت اردبیل به صورت اپیدمیک در آمده و خسارت سنگینی به محصول سیب زمینی وارد کرده است. عوامل اقلیمی بویژه دما،میزان بارندگی ورطوبت نسبی هوا دربروز و توسعه این بیماری نقش مهمی ایفا می کنند.لذا درتحقیق حاضر تاثیردما، میزان بارندگی و رطوبت نسبی هوا در شیوع بیماری باد زدگی سیب زمینی در دشت اردبیل مورد بررسی قرار گرفت.بدین منظورداده های هواشناسی روزانه،ماهانه وسالیانه دشت اردبیل از ایستگاه هواشناسی سینوپتیک اردبیل برای دوره سال 1371 تا1380 تهیه و با استفاده از روش‌های گرافیکی وآماری سال‌های مورد مطالعه ازنظرعوامل اقلیمی گروه بندی و موردتجزیه وتحلیل قرارگرفتند.ابتدا برای تعیین اختلاف بین سال‌ها و ماه‌های داخل هر سال به صورت آشیانه‌ای (Nested) تجزیه واریانس انجام گرفت.سپس سال‌های مورد مطالعه با استفاده ازروش تجزیه خوشه‌ای به روش (UPGMA) گروه بندی گردید.نتایج نشان دادکه بین عوامل اقلیمی مخصوصا دما وبارندگی با شیوع این بیماری همبستگی معنی‌داری وجود دارد. گروه بندی سال‌های مورد مطالعه با استفاده از عوامل اقلیمی در محدوده زمانی بروز و شیوع بیماری، توانست سال 1376 را از بقیه سال ها جدا نماید. همچنین مشخص شد که درطول فصل زراعی چنانچه یک بارندگی موثر حدود 30 میلی متر اتفاق افتد و میانگین دمای روزانه به مدت حداقل 10 روز متوالی درحدود 20 درجه سانتیگراد باشد،احتمال بروز وشیوع این بیماری وجود داردوباید اقدامات پیش گیرانه صورت گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study the effects of temperature, rainfall and relative humidity on potato Late blight disease in Ardebil plain

نویسندگان [English]

  • Siamak Mohammadi 1
  • Forouidin Zargarzadeh 2
1
2
چکیده [English]

Late blight is the most important disease of potato crop throughout the world and in northwest of Iran, which can destroy the whole crop in epidemic years.According to the Department of Agriculture in Ardabil province, the late blight reached an epidemic level in 1997 in Ardabil plain and resulted in major damage to the crop. Climatic factors including temperature,relative humidity and rainfall play the major role in developing and spreading of this disease. In this research the effects of temperature, rainfall and relative humidity on the incidence of the late blight was investigated in Ardabil plain.Daily, monthly and yearly weather data of Ardabil climatic station were obtained for the period of 1992 to 2002. Data were grouped and analysed using graphical and statistical methods. Initially, variance analysis was conducted using nested method between study years and within the months of years.Then study years were grouped using UPGMA analysis method. It was found that: there were significant correlations between climatic factors, particularly temperature and rainfall with the incidence of the late blight. Study years grouping using climatic factors in the incidence period of late blight could discriminate the year 1997 from the rest of the years. Moreover, it was recognized that, when an effective rainfall (about 30 mm) occurs in the growing season and mean daily temperature range is about 20°C for 10 consecutive days, there is a possibility of occurrence and spreading of the disease, and preventive measures must be taken.
Key words: Potato; Late blight; temperature; rainfall; relative humidity

کلیدواژه‌ها [English]

  • Potato
  • Late blight
  • Temperature
  • rainfall
  • relative humidity