ارزیابی وضعیت مقاومت برخی ژنوتیپ‌های عدس نسبت به بیماری پژمردگی فوزاریومی

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد

2 مدیر کل امور آموزشی- هیات علمی

3 هیات علمی

چکیده

قارچ Fusarium oxysporum f.sp. lentis از عوامل مهم بیماری‌زای ریشه و ساقه عدس است و در تمام مراحل رشدی گیاه اعم از جوانه‌زنی، گیاهچه‌ای و گیاه کامل به میزبان حمله می‌کند و باعث پوسیدگی ریشه و ساقه می‌شود. در این تحقیق، واکنش 38 ژنوتیپ عدس نسبت به قارچ Fusarium oxysporum f.sp. lentis تحت شرایط گلخانه در دو مرحله گیاهچه‌ای (چهار هفتگی) و بلوغ فیزیولوژیکی (هشت هفتگی) براساس درصد گیاهان مرده و تعدادی صفات زراعی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین ژنوتیپ‌ها، بین مراحل رشدی گیاه و همچنین اثر متقابل آن‌ها برای صفت درصد گیاهان مرده تفاوت معنیداری وجود داشت (p < 0.01). وراثت‌پذیری عمومی صفات مورد بررسی به طور میانگین، 32 درصد برآورد شد. بیش‌ترین میزان همبستگی مثبت بین صفات درصد مرگ و میر گیاهچه در هفته چهارم با هفته هشتم مشاهده شد. همبستگی بین درصد مرگ و میر با تعداد دانه در بوته معنی‌دار ولی منفی بود. در تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌ها در سه گروه مجزا قرار گرفتند که تعداد 15 ژنوتیپ‌ خیلی مقاوم در گروه اول، 15 ژنوتیپ نیمه‌مقاوم در گروه دوم و 8 ژنوتیپ با واکنش بسیار حساس در گروه سوم گروه‌بندی شدند. انتظار می‌‌رود با شناسایی ژنوتیپ‌های مقاوم به عامل بیماری پژمردگی، از آن‌ها در برنامه‌های اصلاح و ایجاد ارقام مقاوم استفاده گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of some lentil genotypes for Fusarium oxysporum f.sp. lentis resistance

نویسندگان [English]

  • Samira Hasanian 1
  • Omid Sofalian 2
  • Mehdi Davari 3
  • Ali Asghari 3
  • Rahmatollah Karimizadeh 3
1
2
3
چکیده [English]

Fusarium oxysporum f.sp. lentis is an important cause of root and stem rot of lentil that attacks its host at all stages of plant growth including germination, seedling and adult plant. In this research, reaction of 38 genotypes of lentil to Fusarium oxysporum f.sp. lentis based on the percentage of dead plants and some agronomic traits in both of seedling (fourth week) and physiological maturity (eighth week) stages, under greenhouse conditions was investigated. Analysis of variance in percentage of dead plants showed that between the genotypes, the growth stages and their interactions significant differences were obsorved (p< 0.01). The highest positive correlation was between the average mortality of plants in the fourth and eighth week. The correlation between the average mortality of plants with the number of seeds per plant was significant and Negative. In cluster analysis, the genotypes were placed into three groups that 15 genotypes were placed in very resistant group (A), 15 genotypes were placed in partially resistant group (B) and 8 genotypes were placed in third group with a very sensitive reaction (C). It seems that identification of genotypes resistant to wilt disease could be use in breeding programs and resistant cultivars production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agronomic traits
  • Fusarium oxysporum f.sp. lentis
  • Lens
  • resistance
Ansar Ahmad, M., Iqbal, Sh.M., Ayub, N., Ahmad, Y., and Akram, A. 2010. Identification of resistance sources in chickpea against Fusarium wilt. Pakistan Journal of Botany, 42: 417-426.
Bagheri, A., Goldani, M., and HassanZadeh, M. 1997. Agronomy and lentils, translated Universial Jihad Publication of Mashhad, p. 248. (In Farsi).
Davari, M., Abrianbana, M., Asghari Zakaria, R., and Arzanlou, M. 2012. Assesment of wheat cultivars for resistance to Mycosphaerella graminicola isolates, from moghan plain at seedling stage under greenhouse condition. Iranian Journal of Plant Protection Science , 43: 379-389. (In Farsi with English abstract).
Erskine, W., and Bayaa, B. 1990. A Screening technique for resistance to vascular wilt in lentil. Arab Journal of Plant Protection, 8: 30-33.
Hajiyanfar, R., and Rustam-forodi, B. 2005.Evaluation of Fusarium root rot resistance in Iranian onion landraces under greenhouse conditions, Proceeding of fifth Iranian congress of Horticultural Sciences, University of madani Azarbaiyjan, p:45, (In Farsi).
International Center for Agricultural Research in the Dry Areas. 1990. Foodlegume Improvement Program,  ICARDA Annual Report 1990. Aleppo, Syria, Vi, 129 pp.
Leslie, J.F., and Summerell, B.A., 2006. The Fusarium laboratory manual. Blackwell Publishing, Lowa, USA., 388 pp.
Mohammadi, N., Mohammadi Goltapeh, E., Kari Dolatabadi, H., Babaie Ahari, A., and Pouralibaba, H.R. 2011. The genetic diversity of Iranian isolates causing fusarium wilt of Lentil. Journal of Agricultural Technology, 7(6): 1809-1822.
Nelson, P.E., Toussoun, T.A., and Cook, R.J. 1983. Fusarium: disease, biology and taxonomy. The Pennsylvania State University Press, Press Park and London.
Omar, S.A.M., Salem, D.E., and Rizk, M.A. 1988. Sources of resistance to root-rot wilt disease complex of lentil. Lens Newsletter, 15: 37.
Pouralibaba, H.R., Sabbaghpour, S.H., Mehraban, A., and Asghari, S. 2008. Selection of new lentil lines resistant to wilt disease caused by Fusarium oxysporum f.sp. lentis , for Bilehsavar region, Moghan, Seed and Plant, 24: 429-444. (In Farsi with English abestract).
 Roncero, M.I.G., Hera, C., Ruiz-Rubio, M., Garcia Maceira, F.I., Madrid, M.P., Caracuel, Z., Calero, F., Delgado-Jarana, J., Roldan-Rodriguez, R., Martinez- Rocha, A.L., Velasco, C., Roa, J., Martin-Urdiroz, M., Cordoba, D., and Di Pietro, A. 2003. Fusarium as a model for studing in soilborne pathogens. Physiological and Molecular Plant Pathology, 62: 87-98.
 Rubeena, R., and Taylor, W.J. 2003. Construction of an intraspecific linkage map of lentil (Lens culinaris ssp. culinaris). Theoretical and Applied Genetics, 107, 910-916.
Taheri, N., Falahati Rastegar, M., Jafarpoor, B., Bagheri, A.R., and Jahanbaghsh, V. 2011. Investigation resistance genotypes of lentil against isolates of Fusarium wilt isolated from North and Razavi Khorasan Province, Plant Production Research, 18: 118 -105. (In Farsi with English abestract).
 Taylor, P., Lindbeck, K., Chen, W., and Ford, R. 2007. Lentil diseases. In S. S.Yadav, D. L. McNeil, and P. C. Stevenson. (eds.). Lentil, an ancient crop for modern times. Springer Publisher. Netherlands, Pp. 291- 313.