بررسی برخی خصوصیات مورفولوژیکی زنبور عسل نژاد ایرانیApis mellifera meda (Hymenoptera; Apidae) در نیمه شمالی ایران

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 داتش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه ساوه

3 عضو هیئت علمی موسسه علوم دام کشور

چکیده

زنبورعسل اروپاییL. Apis mellifera تنها گونه‌ای است که در تمامی نقاط جهان به جز مناطق قطبی یافت می‌شود. کشور ایران به دلایل متعددی از جمله شرایط اکولوژیکی و توپوگرافی، قدمت طولانی زنبور داری، داشتن اقلیمی چهار فصل و وسعت، دارای نژاد مستقل زنبور عسل نژاد ایرانی Apis mellifera meda می‌باشد. تحقیق حاضر طی سالهای 1391-1392 با جمع‌آوری 900 زنبور کارگر جوان از 30 کلنی مربوط به 23 شهرستان از استان‌های خراسان شمالی، گلستان، تهران، زنجان و آذربایجان‌غربی صورت گرفت که در آن 16 خصوصیت ظاهری هر زنبور با استفاد از روش بین المللی Ruttner (1988) انجام گرفت. در بررسی‌های آماری تک متغیره با انجام آزمون دانکن، تک تک خصوصیات به صورت مستقل از یکدیگر ارزیابی شدند که نتایج نشان داد طول خرطوم و طول پای عقبی زنبورها از موثرترین خصوصیت متمایز کننده بین گروهها می باشد. ننتایج آنالیزهای آماری تک متغیره و چند متغیره روی زنبورهای مناطق مورد مطالعه نشان داد که بیشترین میزان یکدستی در زنبورهای منطقه خراسان شمالی با 64% و کمترین آن مربوط به زنبورهای مناطق آذربایجان غربی با 36% بود. همچنین همبستگی معنی‌دار و منفی بین خصوصیات ظاهری طول قد و تعداد قلاب‌های بال سمت چپ و راست وجود داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study on some morphological characteristics of the Iranian race honey bee Apis mellifera meda (Hymenoptera, Apidae) in north of Iran

نویسندگان [English]

  • shabnam parichehreh Dizji 1
  • Reza Nadali 2
  • Mohammad Babayi 3
1
2
3
چکیده [English]

Apis mellifera L. is the only species of bees found and seen every where in the world except poles. Fortunately, Iran has got an independent race Apis mellifera meda Skorikov, 1927 because of ecological situations, topographic, long history of beekeeping, having four seasons and its vastness. This research project was executed by collecting 900 young worker bees out of 30 colonies from the provinces comprises of North Khorasan, Golestan, Tehran, Zanjan and West Azarbayjan. Then, 16 morphological characteristics of each bee were measured up to 14400 data obtained. In ANOVA statistical surveys Duncan test was applied in which, each characteristics was evaluated and analyzed independently. However, length of hind leg and tongue had the highest diversity as the most distinctive morphological characteristics throughout the Iranian honey bee. Discriminant analysis showed that the five groups of project classified into two independent groups: The first group included the North west Azarbayjan , Zanjan and Tehran 2. North Khorasan and Golestan. The analysis demonstrated the highest uniformity of individual bees was found in North Khorasan bees (64%) and lowest uniformity in West Azarbayjan bees (%36). There was significant negative correlation between third and fourth dorsal abdominal segments, right and left hamuli number.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Apis mellifera meda
  • morphological characteristics
  • distinctive characteristics