اثر دما و گونه های مختلف حبوبات روی ویژگی های زیستی سوسک چهارنقطه ای حبوبات Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

نویسندگان

دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

سوسک چهارنقطه­ ای حبوبات Callosobruchus maculatus یک آفت خسارت­زای مهم دانه­ های حبوبات است. در این تحقیق اثر تغذیه روی پنج گونه حبوبات (باقلا، لوبیا چشم بلبلی، عدس، ماش و نخود) در هفت دمای ثابت 18، 21، 24، 27، 30، 33 و 36 (1±) درجه سلسیوس روی طول دوره­ ی نشو و نمای سوسک چهارنقطه­ای بررسی شد. پارامترهای رشد جمعیت آفت روی پنج گیاه میزبان در دمای بهینه 27 درجه سلسیوس و نیز در هفت دمای ثابت روی لوبیا چشم بلبلی محاسبه گردید. مدل­ های خطی، برای توصیف ارتباط بین دما و نرخ نشو و نمای آفت استفاده شد. براساس نتایج، کمترین طول دوره­ی پیش از بلوغ روی لوبیا چشم بلبلی در دمای 33 درجه و بیشترین دوره روی باقلا در دمای 18 درجه سلسیوس بود. بیشترین و کمترین مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به ترتیب رویلوبیا چشم بلبلی و باقلا در دمای 27 درجه سلسیوس به­ دست آمد. از نظر غلظت پروتئین، نشاسته، درصد سختی و رطوبت دانه­ ها تفاوت معنی ­داری بین میزبان­ های مختلف وجود داشت. هم­چنین، همبستگی معنی­ داری بین برخی پارامتر­های زیستی با درصد رطوبت دانه ­های حبوبات مشاهده شد. با توجه به نتایج به دست آمده می­ توان نتیجه گرفت که سوسک­ چهار نقطه ­ای حبوبات میزبان لوبیا چشم بلبلی را نسبت به سایر میزبان­ ها بیشتر ترجیح داد و باقلا نامناسب ­ترین میزبان برای نشو و نمای این آفت بود. آستانه‌ حداقل‌ دمایی (T0) برای‌ دوره‌ رشدی آفت با روش رگرسیون خطی معمولی بسته به میزبان بین 3/8 تا 3/9 درجه‌ سلسیوس تعیین شد. همچنین کمترین و بیشترین نیاز دمایی (k) آفت به ترتیب روی لوبیا چشم بلبلی و باقلا به دست آمد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of temperature and different pulses species on biological traits of cowpea weevil, Callosobruchus maculatus F. (Coleoptera: Bruchidae)

نویسندگان [English]

  • Ali Golizadeh
  • Zahra Abedi
Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture and Natural Resources, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
چکیده [English]

Background and Objectives
The cowpea weevil, Callosobruchus maculatus is an important pest of pulses seed, with ample distribution in tropical and subtropical regions. In this research, the effect of temperature and host plants on population growth of this pest was investigated.
Materials and Methods
Effect of five host pulse including pea, cowpea, lentil, vetch and broad bean on development time of cowpea weevil was studied at seven constant temperatures: 18, 21, 24, 27, 30, 33 and 36 (±1 °C). Population growth parameters of C. maculatus were measured on five host species at 27 °C and at seven constant temperatures on cowpea. Some physical and biochemical characteristics of pulse seeds were measured and the correlation between them and some life history parameters of C. maculatus was examined.
Results
Our research showed that the shortest development time was on cowpea at 33 °C and the longest one was on broad bean at 18 °C. The highest and lowest rm values were observed on cowpea and broad bean, respectively at 27 °C. A significant difference was observed in grain humidity, hardiness index, protein and starch content of various pulse seeds.
Discussion
The life cycle of C. maculatus was greatly affected by quality of host plant. Differences over the development time may be due to nutritional content in pulses seeds. The grain humidity was another factor affecting seed quality and feeding of this pest. The highest longevity at low temperatures could be associated with lower metabolic processes. The thermal characteristics of C. maculatus were relatively influenced by different host plant seeds.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Callosobruchus maculatus
  • demographical parameters
  • development rate
  • Temperature
  • host plants