اثرات جانبی حشره ‏کش‏های ایندوکساکارب و لوفنورون بر زنبور پارازیتوئید Trichogramma brassicae Bezde. (Hym., Trichogrammatidae) در شرایط آزمایشگاهی

نوع مقاله : علمی پژوهشی-فارسی

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی اثرات کشنده و زیرکشنده‏ی فرمولاسیون‏‏های تجاری حشره‏کش‏های ایندوکساکارب و لوفنورون بر زنده‏مانی، نشو و نما و پارازیتیسم زنبورTrichogramma brassicae Bezde.  در شرایط آزمایشگاه (دمای 2±25 درجه‏ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره‏ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی)انجام شد. هر کدام از حشره‏کش‏ها در چهار غلظت مختلف شامل 1000، 750، 500 و 250 پی.پی.­ام (به ترتیب، غلظت توصیه شده در مزارع و سه غلظت پایین‏تر از آن) تهیه شدند و تاثیر آن‏ها به سه روش آغشته کردن غذای حشرات کامل (آب عسل ده درصد) به حشره‏کش، قرار دادن حشرات کامل در معرض باقیمانده­ی حشره‏کش‏ها و فرو بردن تخم­های پارازیته شده‏ی میزبان (در مرحله‏ی پیش‏شفیرگی زنبور) درون محلول حشره‏کش روی زنبور بررسی گردید. نتایج نشان دادند که هر دو حشره‏کش نسبت به شاهد موجب افزایش معنی‏دار مرگ و میر و کاهش معنی‏دار طول عمر، قدرت پارازیتیسم و درصد ظهور حشرات کامل شدند و با افزایش غلظت آفت‏کش‏ها، اثرات منفی آن‏ها نیز شدیدتر شد. بیش‏ترین میزان مرگ و میر (6±5/52 درصد)، کوتاه‏ترین طول عمر ماده‏ها (1/0±72/1روز) و کم‏ترین قدرت پارازیتیسم (97/0±7/14درصد)، در تغذیه‏ی حشرات کامل از آب عسل آغشته به غلظت توصیه شده‏ی ایندوکساکارب مشاهده گردید. فرو بردن تخم‏های پارازیته شده‏ی میزبان درون غلظت‏های توصیه شده‏ی ایندوکساکارب و لوفنورون، بر زنده‏مانی پیش‏شفیره‏ها تاثیر منفی گذاشت و خروج حشرات کامل را به ترتیب 7/19 و 3/19 درصد کاهش داد. بر اساس استانداردهای سازمان بین‏المللی کنترل بیولوژیک، در روش تغذیه از غذای آغشته به سم، این دو حشره‏کش در گروه "کم‏ضرر" و در روش‏های تماس با باقیمانده‏های سمی و سم‏پاشی تخم‏های پارازیته شده، در گروه "بی‏ضرر" طبقه‏بندی شدند. بنابراین، ایندوکساکارب و لوفنورون به عنوان دو حشره‏کش نسبتاً سازگار با برنامه‏های کنترل بیولوژیک آفات بالپولکدار توسط زنبور T. brassicae، توصیه می‏شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Side-effects of indoxacarb and lufenuron on Trichogramma brassicae Bezdenko (Hymenoptera: Trichogrammatidae) under laboratory conditions

چکیده [English]

This research was carried out to investigate lethal and sublethal effects of commercial formulations of indoxacarb and lufenuron on survival, development and parasitism of Trichogramma brassicae Bezdenko under laboratory conditions (25±2 °C, 60±5% RH, and 16:8 h L: D). Each insecticide was applied at four concenterations including 1000, 750, 500, and 250 ppm (i.e. at recommended field application rate and three lower concenterations) and their effects were studied through three exposure methods, including contaminating adult’s food (honey solution 10%) with insecticides, residual contact, and dipping parasitized host eggs (in pre-pupa stage of parasitoid) in insecticide solutions. The results showed that both insecticides significantly increased adults’ mortality and decreased their longevity, fecundity, and emergence rate in comparison to control, and these adverse effects, increased with increasing applied concenteration. The highest mortality (52.5±6 percent), shortest longevity (1.72±0.1 days), and lowest parasitism rate (14.7±0.97 percent) were observed in those parasitoids that fed on solution contaminated with indoxacarb 1000 ppm. Dipping parasitized host eggs in recommended field rates of indoxacarb and lufenuron adversely affected prepupa survival, and reduced adult emergence by 19.7 and 19.3%, respectively. According to the IOBC categories of toxicity, both insecticides were found to be "slightly harmful" when they ingested through contaminated honey solution, and "harmless" when adult parasitoids exposed to their residuals and prepupae dipped in their solutions. Therefore, these insecticides are recommended as nearly safe products in biological control programs of lepidopteran pests with T. brassicae.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Indoxacarb
  • lufenuron
  • Trichogramma brassicae
  • lethal effects
  • and sublethal effects